Λύση, η διαμεσολάβηση στη Δικαιοσύνη

ΕΥΑ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗ

Πηγή: www,kathimerini.gr

Περισσότερες από 1.300 ημέρες -με συντηρητικούς υπολογισμούς- θα πρέπει να περιμένουν για την έκδοση μιας δικαστικής απόφασης όσοι πολίτες ή επιχειρήσεις προσφεύγουν στα δικαστήρια. Ωστόσο, υπάρχει και ο δρόμος των 30 ημερών. Πρόκειται για τη διέξοδο της διαιτησίας και της διαμεσολάβησης, που αν και εφαρμόζεται ευρέως στο εξωτερικό, στην Ελλάδα δεν τυγχάνει αναγνώρισης.

Σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας, Doing Business 2014 για την Ελλάδα, η διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον των δικαστηρίων από τη στιγμή της προσφυγής μέχρι την έκδοση της απόφασης είναι 1.300 ημέρες και ο μέσος όρος του κόστους είναι περίπου 5.000 ευρώ, δηλαδή διπλάσιος από όσο θα κόστιζε αν οι πολίτες ή οι επιχειρήσεις αποφάσιζαν να ακολουθήσουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Οπως τονίζεται στη μελέτη, για να ολοκληρωθεί η εκδίκαση της υπόθεσης διά της κλασικής οδού απαιτούνται 36 κατά περίπτωση διαφορετικές διαδικασίες, χωρίς να προσμετρηθούν οι αναβολές που μπορεί να πάρει μια δίκη. Αντίθετα, η μέση διάρκεια της διαμεσολάβησης είναι 30 ημέρες, το μέσο κόστος στην Ε.Ε. είναι 2.497 ευρώ και οι ενέργειες που απαιτούνται στην Ελλάδα είναι μόνο 3. Συν τοις άλλοις, βάσει της ίδιας μελέτης, το ποσοστό επιτυχίας της διαμεσολάβησης, για τις υποθέσεις εκείνες στις οποίες τελικά ολοκληρώνεται η διαδικασία, αγγίζει διεθνώς το 70%.

Οπως αναφέρει στην «Κ» η πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας, Iωάννα Αναστασοπούλου, «ενόψει της κατάστασης που επικρατεί στον χώρο της Δικαιοσύνης και με δεδομένο ότι η λύση από δικαστή μιας διαφοράς δεν είναι πάντοτε απαραίτητη, όπως έχει δείξει η πρακτική, θα πρέπει η ελληνική Πολιτεία να αντιμετωπίσει σοβαρά το ενδεχόμενο εισαγωγής του θεσμού της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης για συγκεκριμένες διαφορές, όπως έχει γίνει στην Ιταλία».

Μάλιστα, σε μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (με τίτλο «“Επανεκκίνηση” της Οδηγίας για τη διαμεσολάβηση: Αξιολόγηση της περιορισμένης επίπτωσης από την εφαρμογή της και μέτρα για την αύξηση του αριθμού των διαμεσολαβήσεων στην Ε.Ε.») που παρουσιάστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο τον Ιανουάριο 2014, προκύπτει ότι το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την καθιέρωση της διαμεσολάβησης στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., και μάλιστα σε κράτη όπως η Ελλάδα, όπου το «έμφραγμα» της Δικαιοσύνης είναι συνεχές και αυξανόμενο εδώ και πολλά χρόνια, είναι η εισαγωγή της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης σε συγκεκριμένο είδος υποθέσεων, με τη δυνατότητα αποχώρησης από τη διαδικασία μετά την πάροδο συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος (opting-out). Σημαντικό είναι, καταλήγει η μελέτη, οι ενδιαφερόμενοι να έχουν τη δυνατότητα να συναντήσουν τον διαμεσολαβητή είτε πριν αρχίσουν οι δικαστικές διαδικασίες είτε και κατά τη διάρκειά τους.

Ο διαμεσολαβητής

Σύμφωνα με την κ. Αναστασοπούλου, η διαμεσολάβηση είναι μια εκούσια διαδικασία επίλυσης της διαφοράς με τη βοήθεια ενός ουδέτερου τρίτου προσώπου, του διαμεσολαβητή. «Ο διαμεσολαβητής δεν είναι ούτε δικαστής ούτε διαιτητής. Ο διαμεσολαβητής είναι παρών στη διαμεσολάβηση, που γίνεται εκτός δικαστηρίων, για να βοηθήσει τα μέρη να λύσουν τη διαφορά τους σε ένα εμπιστευτικό πλαίσιο με επιφύλαξη των δικαιωμάτων τους σε περίπτωση που δεν θα βρεθεί λύση στη διαφορά τους», καταλήγει η κ. Αναστασοπούλου.