Από την εξαθλίωση των δικαστών κερδίζουν μόνο οι οικονομικά ισχυροί
Δύο αδέλφια δικαστές, μέλη της ΕΔΕ, καταγγέλλουν ότι στην Ελλάδα της κρίσης καταργούνται συνταγματικά δικαιώματα και κατακτήσεις 150 ετών

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη ΒΑΝΑ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
...........................................................................

Πρόκληση για την κοινωνία δεν είναι ο μισθός των 1.700 ευρώ, που λαμβάνει ο νέος δικαστής, αλλά η ύπαρξη 1,5 εκατ. ανέργων, η εντατικοποίηση της εργασίας με μισθούς πείνας, η μερική άρση απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας.

Χριστόφορος Σεβαστίδης και Χαράλαμπος Σεβαστίδης μιλούν για ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης

Αυτό επισημαίνουν σε συνέντευξή τους στην «Κ.Ε.» οι σύμβουλοι της μειοψηφίας στην Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ) Χριστόφορος Σεβαστίδης, πρόεδρος Πρωτοδικών, και Χαράλαμπος Σεβαστίδης, πρωτοδίκης, που θεωρούν ότι οι μόνοι κερδισμένοι από την εξαθλίωση των δικαστών είναι οι οικονομικά ισχυροί και η κυβέρνηση, για να συνεχίσει την αδιαλλαξία της απέναντι σε αιτήματα των εργαζομένων. Τη γενικότερη πολιτική της ιδιωτικοποίησης του κράτους βλέπουν πίσω από κυβερνητικές ρυθμίσεις που αφορούν το χώρο της Δικαιοσύνης, όπως η ιδιωτική διαμεσολάβηση.

Παράλληλα, προτείνουν μέτρα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, όπως αλλαγές στο σύστημα επιλογής της ηγεσίας της, αλλά και απαγόρευση στους δικαστές να καταλαμβάνουν, μετά την αποχώρησή τους από το Δικαστικό Σώμα, οποιοδήποτε άλλο δημόσιο αξίωμα.

* Εχετε χαρακτηρίσει φθηνή προπαγάνδα τους ισχυρισμούς ότι τα μέτρα για την επιτάχυνση της Δικαιοσύνης είναι για το καλό του κοινωνικού συνόλου. Γιατί λέτε ότι τελικός στόχος είναι η ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης;

Χρ. Σεβ.: Ο νόμος 3898/2010 εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική της ιδιωτικοποίησης του κράτους, έχει σαφή στόχο να αφαιρεθούν ιδιωτικές και εμπορικές διαφορές από τον δικαστή, που καλύπτεται με τις συνταγματικές εγγυήσεις της αμεροληψίας, και να υπαχθούν σε ιδιώτες διαμεσολαβητές, οι οποίοι θα αμείβονται από τους διαδίκους με 100 ευρώ ανά ώρα. Στην αιτιολογική έκθεση του νόμου ως επιχείρημα εφαρμογής του νέου θεσμού αναφέρεται ο μεγάλος φόρτος των δικαστηρίων, η κατάχρηση των δικονομικών δυνατοτήτων και οι ελλείψεις σε υλικοτεχνικές υποδομές, παράγοντες δηλαδή που καθορίζονται αποκλειστικά από την Πολιτεία, η οποία, αντί να λύσει το πρόβλημα στη βάση του, γκρεμίζει ένα δημόσιο θεσμό και τον αντικαθιστά σταδιακά με έναν ιδιωτικό. Πείτε μου εσείς ποιοι πολίτες θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να προσφεύγουν στους διαμεσολαβητές και με τι εχέγγυα αμεροληψίας θα κρίνονται διαφορές από ιδιώτη, ο οποίος μπορεί να έχει πολλαπλές εξαρτήσεις από οικονομικά συμφέροντα.

* Ποιοι ευθύνονται για τις απαράδεκτες καθυστερήσεις στην έκδοση των αποφάσεων;

Χαρ. Σεβ.: Η καθυστέρηση αφορά αποκλειστικά και μόνο το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την κατάθεση μιας αγωγής μέχρι την εκδίκασή της. Και για την καθυστέρηση αυτή δεν έχει καμία απολύτως ευθύνη ο δικαστής. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι η οικονομική κρίση συνέβαλε στη ραγδαία αύξηση της δικαστικής ύλης με κατηγορίες υποθέσεων που ήταν μέχρι πριν από τρία χρόνια άγνωστες, όπως οι υποθέσεις των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Ο τεράστιος αυτός αριθμός υποθέσεων είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί χωρίς αύξηση του αριθμού των δικαστών. Τέλος, σημαντική ανακούφιση μπορεί να προσφέρει ο θεσμός της δικαστικής μεσολάβησης, δηλαδή η επίλυση των διαφορών χωρίς την προσφυγή στη χρονοβόρα διαδικασία της πολιτικής δίκης. Αυτό όμως προϋποθέτει ότι ο διαμεσολαβητής θα είναι ανεξάρτητος και θα έχει τις εγγυήσεις αμερόληπτης κρίσης, κάτι που μόνο ο δικαστής μπορεί να προσφέρει στον πολίτη.

* Το Μισθοδικείο έκρινε αντισυνταγματικές τις δραστικές μειώσεις των αποδοχών σας. Για άλλη μια φορά δίνεται η εντύπωση ότι «Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει» και μάλιστα όταν η οικονομική κρίση έχει γονατίσει τους πολίτες.

Χρ. Σεβ.: Πρόκληση για την κοινωνία είναι τα ολοένα και αυξανόμενα ποσοστά της ανεργίας και η εντατικοποίηση της εργασίας με μισθούς πείνας για όσους θεωρούν τυχερούς τους εαυτούς τους που έχουν ακόμη απασχόληση, και όχι ο μισθός των 1.700 ευρώ που λαμβάνει ο νέος δικαστής καλύπτοντας εκτός των άλλων υποχρεώσεών του και τις μετακινήσεις και τη διαμονή του σε δικαστήρια που υπηρετεί μακριά από την κατοικία του. Το Μισθοδικείο ήταν μια έσχατη επιλογή για εμάς, έπειτα από συνεχείς αγώνες 4 μηνών την περσινή περίοδο και αφού δεν στάθηκε κανένα επιχείρημα ικανό να πείσει το υπουργείο Οικονομικών ότι η μείωση 60% στις αποδοχές οποιουδήποτε εργαζόμενου, όπως συνέβη με τους δικαστές και τους εισαγγελείς, ισοδυναμεί με στέρηση μισθού. Είναι απαράδεκτη δημαγωγία και έχει συγκεκριμένη στόχευση ο ισχυρισμός ότι μπορεί να αποτελεί πρόκληση για οποιονδήποτε εργαζόμενο η διατήρηση ανεκτού επιπέδου διαβίωσης για το διπλανό του. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι μοναδικοί κερδισμένοι σε περίπτωση που εξακολουθήσει το Δικαστικό Σώμα να εξαθλιώνεται θα είναι οι οικονομικά ισχυροί που δεν έχουν ανάγκη τη θεσμοθετημένη Δικαιοσύνη για να βρουν λύση στα προβλήματά τους, και η κυβέρνηση που θα έχει ένα καλό επιχείρημα να παραμένει αδιάλλακτη με όλες τις κατηγορίες εργαζομένων, αφού θα έχει δείξει αδιαμφισβήτητη πυγμή με έναν από τους ισχυρότερους θεσμούς της Δημοκρατίας.

* Πόσο έχει επηρεάσει το Μνημόνιο τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών;

Χρ. Σεβ.: Η σύγχρονη Ελλάδα δεν έκανε απλώς ένα μεγάλο οικονομικό πισωγύρισμα στη δεκαετία του '70, αλλά βρέθηκε σε θέση υποχώρησης από τυπικά υφιστάμενα συνταγματικά ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Είναι κοινός τόπος πλέον ότι υπάρχει κραυγαλέα αναντιστοιχία ανάμεσα στο συνταγματικά προβλεπόμενο δικαίωμα προστασίας της εργασίας και στους 1,5 εκατομμύριο ανέργους, στην υποχρέωση μέριμνας του κράτους για απόκτηση κατοικίας του πολίτη και στην εν μέρει άρση απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, στο δικαίωμα να αναπτύσσει ο καθένας ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, όταν καταργούνται κατακτήσεις 150 ετών όπως η κυριακάτικη αργία και η 8ωρη καθημερινή εργασία, στερώντας στην ουσία από τον πολίτη οποιαδήποτε άλλη προσδοκία πλην ενός minimum επιπέδου διαβίωσης, στα δικαιώματα στην υγεία, στην παιδεία, στην απεργία και στην πραγματικότητα που βιώνουμε. Ολα αυτά τα δικαιώματα αποτελούν ιστορικές κατακτήσεις. Ο ρόλος της δικαστικής εξουσίας ως θεματοφύλακα του Συντάγματος αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε τέτοιες περιόδους. Και νομίζω ότι οι αποφάσεις που εκδίδονται σε όλη τη χώρα πάνω σε θέματα όπως η διαθεσιμότητα των υπαλλήλων, το χαράτσι της ΔΕΗ, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, η απόδοση ποινικών ευθυνών σε πολιτικά πρόσωπα, αποτυπώνουν ακριβώς αυτή την ευσυνειδησία και το σθένος των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, που πάντως από μόνα τους δεν αρκούν για να μιλάμε για ουσιαστική απονομή Δικαιοσύνης, εάν δεν αρθούν όλα τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την πρόσβαση του πολίτη σ' αυτήν.

* Με ποιους τρόπους μπορεί να ενισχυθεί περισσότερο η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης;

Χαρ. Σεβ.: Η θεσμική θωράκιση της Δικαιοσύνης από παρεμβάσεις τρίτων είναι στη χώρα μας επαρκής. Ωστόσο θα μπορούσαν να ληφθούν πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης της ανεξαρτησίας των δικαστών. Για παράδειγμα, στην επόμενη συνταγματική αναθεώρηση θα πρέπει να προβλεφθεί ένα μικτό σύστημα επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. Οι δικαστικές ενώσεις να προτείνουν ορισμένο αριθμό ανώτατων δικαστικών λειτουργών, από τους οποίους τελικά η Βουλή θα επιλέγει τους προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Επίσης, η επιθεώρηση των δικαστικών λειτουργών θα πρέπει να ανατεθεί σε πολυμελές όργανο, στο οποίο θα συμμετέχουν δικαστές όλων των βαθμίδων, ώστε να είναι πιο αντικειμενική. Σημαντικό βήμα θα ήταν η νομοθετική απαγόρευση στους δικαστές να καταλαμβάνουν για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά την αποχώρησή τους από το Δικαστικό Σώμα οποιοδήποτε άλλο δημόσιο αξίωμα, το οποίο άμεσα ή έμμεσα σχετίζεται με την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία (π.χ. εκλογή βουλευτών, διορισμός υπουργών, υφυπουργών και γενικών γραμματέων σε υπουργεία, διορισμός σε Ανεξάρτητες Αρχές).

Παρατήρηση: Όσο για τα παραπάνω εξαιρετικά ενδιαφέροντα, που περιλαμβάνονται στην συνέντευξη, μία παρατήρηση: Γίνεται λόγο για έναν ιδιώτη διαμεσολαβητή, που "κρίνει" μια υπόθεση και αναζητούνται τα εχέγγυα της ουδετερότητάς του. Ωστόσο, ο διαμεσολαβητής δεν κρίνει καμία υπόθεση αλλά βοηθάει τα μέρη να συμβιβαστούν. Τα δε εχέγγυα παρέχονται μετά την εκπαίδευση και την πιστοποίηση που λαμβάνει χώρα. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν χώρες με πολύ πιο εξελιγμένη νομική κουλτούρα από την ελληνική (βλ. Μεγάλη Βρετανία), όπου οι ίδιοι οι δικαστές παραπέμπουν τις υποθέσεις τους σε ανεξάρτητους διαμεσολαβητές, με μεγάλη επιτυχία. Η αντίληψη ότι όλες οι υποθέσεις πρέπει να επιλύονται μέσα στα δικαστήρια, έχει, μεταξύ άλλων, οδηγήσει στη σημερινή απακαρδιωτική εικόνα της δικαιοσύνης.

Δημήτρης Θεοχάρης